دسته: کشاورزی و زراعت اهمیت اقتصادی بور دركشاورزی وباغبانی ومسائل مربوط به درخت كاری وجنگل كاری از حدود چندین دهه گذشته مورد توجه وبحث وبررسی قرار گرفته است(8) از سال 1875 بور به عنوان تشكیل دهنده گیاهی شناخته شده است وتا اوایل قرن بیستم توجه چندانی به این حقیقت نشده است تا اینكه دانشمند فرانسوی به نام اچ اگولون1 در سال 1910 ضرورت بور برای زندگی گیاه را عنوان نمود(
قیمت فایل فقط 27,300 تومان
مقدمه
اهمیت اقتصادی بور دركشاورزی وباغبانی ومسائل مربوط به درخت كاری وجنگل كاری از حدود چندین دهه گذشته مورد توجه وبحث وبررسی قرار گرفته است(8) از سال 1875 بور به عنوان تشكیل دهنده گیاهی شناخته شده است وتا اوایل قرن بیستم توجه چندانی به این حقیقت نشده است تا اینكه دانشمند فرانسوی به نام اچ اگولون[1] در سال 1910 ضرورت بور برای زندگی گیاه را عنوان نمود(7).
در حدود 2قرن بیش در مناطقی كه كمبود بور محدودیت تولید محصول را به همراه داشته مطالعات گسترده ای صورت گرفته كه وجود اطلاعات مهمی درمورد چگونگی رشد در خاكهایی كه دارای مقادیر كمی بور هستند در بسیاری از كشورهای جهان همچون هندو ایتالیا و شمال وجنوب كشور چین وغیره انعكاس گسترده ای به همراه داشته است(8).
وارینگتون[2] در ایستگاه تحقیقاتی كشور انگلستان مسئله بور به عنوان عنصر مورد نیاز گیاه را تایید نمود(7).
كمبود بور مشكلاتی را برای محصولات زراعی وكیفیت آنها در مناطقی كه كمبود بور مشاهده می شود به وجود آورده است(8).
توجه دانشمندان وكشاورزان به اهمیت عناصر كم مصرف كه بور نیز جز آنها می باشد روز به روز گسترده تر وتخصصی تر می شود به طوری كه برخی از این عناصر حتی ممكن است از اهمیت منطقه ای نیز برخوردار باشد(5).
از نظر اقتصادی ضرورت استفاده ازحاصلخیزی بور در خاكهایی كه دارای كمبود بور هستند قابل توجه می باشد كه بیشتر مربوط می شود به اثری كه بور در گیاهان ایجاد می كند بسیاری از
دانشمندان عقیده دارند كه عامل اصلی اینكه بور اساس وپایه بسیاری از گیاهان است میل تركیبی شدیدی كه اسید بوریك یا بورات یا تركیباتی مانند دیول ها دارد می باشد اسید بوریك از مهم ترین فرمهای بور است كه بیشتر در خاك ها یافت می شود وقابل استفاده گیاه است(4) متوسط بور در بیشتر خاكها چیزی حدود 30پی پی ام باشد بور ممكن است در فاز جامد ویا مایع وجود داشته باشد كه این دو فاز دائماً در حال تعادل می شود وآنچه كه گیاه می تواند از آن استفاده نماید فاز مایع یا محلول بور می باشد.
در كشور ایران مسئله كمبود وسمیت بور از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است ولی هنوز مناطقی كه كمبود بور ممكن است مشكلاتی را به همراه داشته باشد به طور كامل مشخص نشده است(5).
در این پروژه سعی شده است كه به این مسئله اهمیت بیشتری داده شود وبتواند تاحدی مشكلات كمبود یا سمیت بور را در گیاهان شناسایی كرده وراه وروشهایی را برای حل این مسائل مطرح كند.
1-فصل اول
بور در خاك : براتهای آلی ومعدنی وبروسیلیكاتها منابع اصلی بور در بیشتر خاكها هستند(7).برات یا اسیدبوریك كه بیشتر از سایر فرمها در منابع خاك مشاهده می شود ممكن است د رمحلول خاك یا جذب سطحی توسط ذرات خاك شود(4).
بور در بیشتر خاكها دركمیت های كوچكی پیدا می شود معمولاً گستره ای بین 200-20 پی پی ام دارد(3).
البته در برخی منابع مقدار بور در كل خاك را 80 –7 پی پی ام ذكر كرده اند(4). برطبق نظر جكسون در سال 1968 میزان بور كل در بیشتر خاكها بین 89-4 پی پی ام متغیر است كه میزان متوسط آن حدود 30پی پی ام می باشد(4).
مواد آلی خاك منبع اصلی بور دربسیاری از خاكهای كشاورزی است ود رمناطقی كه دارای بارندگی زیادی هستند اغلب مقدار بور در آنها كم می باشد ودر سطح بالایی یا خاك سطحی در مناطق خشك كه تا اندازه ای دارای بافت سنگین می باشد ممكن است غلظت بور خیلی زیاد و حتی در سمیت نیز وجود داشته باشد.
بیشترین مقدار بوردر خاك در بخش مواد آلی است كه در نتیجه بسیاری از بور موجود در لایه شخم بیشتر به صورت تركیبات آلی است خاكهایی كه دارای مقدار كمی مواد آلی هستند كمبود بور در آنها بیشتر از خاكهایی است كه مقادیر قابل توجهی مواد آلی در آنها وجود دارد كه لازم به ذكر است كه همین مقدار بور خود نیز تحت تاثیر پارامترهای زیادی قرار می گیرد(27).
1-1عوامل موثر در میزان بور درخاك:
1-1-1-بافت خاك: خاكهایی كه درشت بافت واز زهكشی خوبی برخوردار هستند اغلب دارای مقدار بور كمی هستند واكنش خاكهای شنی با خاك زیرین ریز بافت نسبت به افزودن بور معمولاً به اندازه واكنش چنین خاكهایی با خاك زیرین درشت بافت نیست(3).
در سال 1964 مهتا[3] و همكاران مقدار بور قابل جذب تیپهای مختلف خاك را مشخص كرده وتعیین نمودندكه اكثر این خاكها از نظر بور در وضعیت تغذیه ای مناسبی قرار دارند واثر بافت خاك ومحدوده بور قابل جذب را مورد بررسی قرار دادند(5).
جدول 1-1 میزان بور قابل جذب بعضی از خاكهای گجرات (مهتا وهمكاران ).
| بافت خاك | محدود تغییرات پی پی ام(قابل جذب) | متوسط بور پی پی ام قابل جذب |
| شنی | 5/1-3/0 | 6/0 |
| لومی شنی | 5/1-2/0 | 7/0 |
| لومی لیمونی | 8/0-3/0 | 6/0 |
| رسی | 1-3/0 | 7/0 |
در یك آزمایش صورت گرفته در مورد چند نوع بافت خاك مقادیر مختلفی از بور در محدوده های مختلف برای این خاكها مشخص شده كه می توان به جدول زیر اشاره نمود.
جدول 1-2 : مقادیر متفاوت بور در چند نوع بافت خاك در كشور چین(29).
| خیلی زیاد | زیاد | متوسط | كم | خیلی كم | بافت كم |
| <5/2 | 5/2-1/1 | 1-5/0 | 4/0-3/0 | 2/0< | Sandy |
| <3 | 3-8/1 | 5/1-9/0 | 8/0-4/0 | 3/0< | loam |
مطالعات آبشویی نشان داده اند كه بور افزوده شده به خاكها حل پذیر باقی می ماند وممكن است از افق های بالایی خارج شود خروج بور بستگی به مقدار آب افزوده شده وبافت خاك دارد. خاكهای ریز بافت تر بور افزوده شده به خاك رامدت بیشتری نگه می دارند تا خاكهای درشت بافت.
اثر بافت خاك را در دو خاك بسیار متفاوت برتلفات بور در شكل زیر نشان داده شده كه یك منبع حل پذیر در آب در یك دوره شش ساله به این دو خاك داده شده است(3).
[1] -H.egelon
[2] - Warington
[3] - Mahta
قیمت فایل فقط 27,300 تومان
برچسب ها : اثر PH , مقدار برحل پذیر در آب در یک خاک درشت بافت شنی , جذب بور بوسیله گیاه , جذب بور در خاك , در شرایط PH قلیایی و آهك دهی زیاد